စိတ္ကူးယဥ္ ပံုရိပ္စမ်ား

တစ္ေန႔ေတာ့ စိတ္တိုၿပီး ဘုနည္းနည္းေတာတတ္တဲ့ သင္းအုပ္ဆရာဆီကို အသင္းသားတစ္ေယာက္က ဖုန္းဆက္ေနတာ တစ္ေနတာ ကုန္သြားတယ္ ဖုန္းက ဆက္လို႔မရဘူး။

ေနာက္တစ္ေန႕ ဖုန္းျပန္ေခၚမွ ဖုန္းလိုင္းက ၀င္သြားတယ္။ ဒါနဲ႔ အသင္းသားကလည္း သင္းအုပ္ဆရာကိုေမးတာေပါ့-

“ဆရာ ကၽြန္ေတာ္ မေန႕က တစ္ေန႕လံုး ဖုန္း ေခၚေနတာ ဖုန္းက မရဘူး ဘာျဖစ္လို႔လဲ”

သင္းအုပ္ဆရာကလည္း မေန႕ က ဖုန္းပ်က္ေနတာကို မေျပာပဲ
“ဘုရားသခင္ေတာင္ ကမၻာကိုဖန္ဆင္းၿပီး တနဂၤေႏြေန႔ မွာ အလုပ္မလုပ္ပဲ အနားယူတယ္ေလ
မေန႕က ငါ အနားယူလို႔ မင္း ဖုန္းေခၚမရတာေပါ့”

အသင္းသားကလည္း-
“စာတန္ေတြေတာင္ တစ္ရက္မွ အနားမယူဘူး တစ္ပတ္လံုး အလုပ္လုပ္တယ္တဲ့ ဆရာ”
သင္းအုပ္ဆရာကလည္း -

“တစ္ပတ္လံုး အလုပ္လုပ္ရင္ ငါ က စာတန္ျဖစ္သြားမွေပါ့ကြ
ဒါေၾကာင့္ငါက နားတာေပါ့”

ေမာင္ေရေအး (ဟားဗက္တကၠသိုလ္)


အခြင့္အလမ္း ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။


ဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္း (Leadership)

ေနာက္လိုက္ရွိမွ ဦးေဆာင္သူျဖစ္သည္။ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ ဦးေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိလွ်င္ မိမိေနာက္လိုက္မည့္သူ ရွိမည္မဟုတ္ပါ။ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္သို႕ ေရာက္ရွိေအာင္ အျခားသူမ်ားအား ဦးေဆာင္ ညႊန္ၾကားႏိုင္ရမည္။ မခိုမကပ္ အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံဳးႏိုင္ရမည္။ တစ္ခ်ိန္းတည္းမွာပင္ ေနာက္လိုက္တို႕၏ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈ တိုးတက္ျမင့္မားလာေအာင္ သင္ၾကား ေလ့က်င့္ ေပးႏိုင္စြမ္းလည္း ရွိရမည္။ ဤတြင္ စံနမူနာျပၿပီး ဦးေဆာင္မႈေပးျခင္း (leadership by example) သည္ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္သည္ကို သတိျပဳသင့္ပါသည္။ စံနမူနာျပၿပီး ဦးေဆာင္မႈေပးျခင္းက ျပန္မေျပာ နားမေထာင္ဆိုသလို ေခါင္းမာေသာ လက္ေအာက္ငယ္သား မ်ားကပင္လွ်င္ မိမိ၏ စံနမူနာျပ အျပဳအမူမ်ားကို ဂရုတစိုက္ အတုယူလာတတ္ၾကပါသည္။ ဤသို႕ျဖင့္ မိမိ၏ ဦးေဆာင္မႈ ေနာက္သို႕ ထပ္ၾကပ္မကြာ လိုက္ပါ လာေစႏိုင္ေပသည္။

ထၾကြႏိုးၾကား (Proactive)

တျခားသူေတြက တိုက္တြန္းကာမွ သို႕မဟုတ္ ျပင္ပပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေန အရပ္ရပ္က လႈံ႕ေဆာ္ကာမွ တံု႕ျပန္လုပ္ေဆာင္ျခင္း (reactive) သည္ မိမိ၏ ဘ၀ခရီးတြင္ တစ္ပါးသူတို႕အား ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ ျခယ္လွယ္ခြင့္ ျပဳရာေရာက္၏။ ထိုသို႕ တံဳ႕ျပန္လုပ္ေဆာင္တတ္ေလေလ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္းတီးနိုင္စြမ္း ေလ်ာ့နည္း သြားေလေလပင္ ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္းတီးႏိုင္စြမ္း ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းသည္ တိုးတက္မႈကို ေႏွင့္ေနးေစႏိုင္သည္ သာမက ရႈံးနိမ္းမႈဆီသို႕ပါ ဦးတည္ေသြားေစႏိုင္သည္။
တျခားသူမ်ား၏ တိုက္တြန္းမႈမ်ားႏွင့္ ျပင္ပပတ္၀န္းက်င္၏ အေျခအေနေပးမႈမ်ားကို ေစာင့္ဆိုင္းမေနဘဲ ျဖစ္လာႏိုင္သည္တို႕ကို ေမွ်ာ္မွန္းတြက္ဆၿပီး ကိုယ့္သေဘာကိုယ္ေဆာင္ကာ ကိုယ့္ရည္မွန္းခ်က္ ထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္တတ္ေသာ (Proactive) သူမ်ားသာ ကိုယ့္ဘ၀ကိုယ္ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းရွိေပသည္။ ထိုသုိ႕ ကိုယ့္အသိစိတ္ႏွင့္ ကိုယ္ လုပ္ေဆာင္တတ္သူမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ ဘ၀ၾကမၼာ အေပၚ ဂယက္ရိုက္ခတ္ႏိုင္ေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ အစိုးမရေသာ အေျခအေနမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် စီမံကြယ္ကဲျခင္းျဖင့္ တစ္ပါးသူတို႕၏ ၀င္ေရာက္ျခယ္လွယ္မႈတို႕ကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစေပသည္။

ေမာင္ေရေအး (ဟားဗက္တကၠသိုလ္)


အခြင့္အလမ္း ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။



ဆက္ဆံေရး (Communication Skills)

ဆက္ဆံေရး ညံ့ဖ်င္းပါက၊ မိမိလိုခ်င္တာေတြ ရလာႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ထို႕အတူ ျဖစ္ခ်င္တာေတြလည္း ျဖစ္လာႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ဆက္ဆံေရး ညက္ေညာမႈသည္ ဘ၀ခရီးတြင္ ေအာင္လံလႊင့္ထူလိုသူမ်ားအတြက္ အလြန္အေရးပါေပသည္။ ရွိသင့္ရွိအပ္ေသာ အရည္အေသြးမ်ား အနက္ အလြန္အေရးပါေသာ အရည္အေသြးတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရပါမည္။ မိမိ၏ အၾကံအစည္ သို႕မဟုတ္ လုပ္ငန္းအဆိုျပဳခ်က္ (business proposal) တစ္ရပ္ကို လူတစ္ဖက္သား လက္ခံလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံဳးရာမွျဖစ္ေစ၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ေထာက္လွမ္းရာမွျဖစ္ေစ၊ ယုတ္စြအဆံုး လူအမ်ားႏွင့္ မိတ္ျဖစ္ေဆြျဖစ္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရာမွာ ျဖစ္ေစ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ ေျပာဆိုဆက္ဆံတတ္ပါမွ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိႏိုင္ေပသည္။

အစြံထုတ္ႏိုင္စြမ္း (Promotion)

ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္မွ လူတစ္ဖက္သား ႏွစ္ျခိဳက္သေဘာက်ေအာင္ အစြံမထုတ္ႏိုင္တစ္ဦးသည္ ဘယ္လိုကုန္ပစၥည္း မ်ိဳး၊ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ိဳးကိုမွ် စြံ႕ေအာင္ေရာင္းႏိုင္စြမ္းရွိမည္မဟုတ္ေပ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လူတစ္ဖက္သား ႏွစ္ျခိဳက္သေဘာက်ေအာင္ အစြံထုတ္ျခင္းမွ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေစ်းကြက္တင္ျခင္း (Marketing) ပင္ျဖစ္သည္။ လူတိုင္းလိုလို ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် တစ္စံု တစ္ခုေသာ အရာကို ေရာင္းခ်လ်က္ရွိေနၾကသည္။ ဥပမာ-အလုပ္အကိုင္အတြက္ လူေတြ႕အင္တာဗ်ဴး၀င္ေရာက္ေျဖဆိုသည္။ လုပ္ခလစာတိုးေတာင္းသည္။ ရာထူတစ္ဆင့္တိုးေပးရန္ တင္ျပေတာင္းခံသည္။ လုပ္ငန္းအဆိုျပဳခ်က္ ( business proposal) တစ္ရပ္ကို တင္သြင္းသည္။ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းတစ္ရပ္ကို ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္ စီမံခန္႕ခြဲသည္။ အေရာင္းအ၀ယ္ အေပးအယူ ကိစၥ တစ္ရပ္ကို အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းသည္။ ဤသည္တို႕မွာမိမိ အၾကံအစည္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းတို႕ကို တျခားလူမ်ားအား ေရာင္းခ်ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဤတြင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေစ်းကြက္တင္ၿပီး အစြံထုတ္ႏိုင္ပါမွ မိမိ၏အၾကံအစည္စိတ္ကူးစိတ္သန္းတို႔ကို အျခားလူမ်ားက လက္ခံ၀ယ္ယူသံုးစြဲပါလိမ့္မည္။

ေမာင္ေရေအး (ဟားဗက္တကၠသိုလ္)


အခြင့္အလမ္း ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။


မိမိပေယာဂေၾကာင့္ မိမိ၏ အသက္ေမြးမႈ ဘ၀လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ အခက္အခဲ အတားအဆီးမ်ား၊ ဆူးေျငာင့္ခလုတ္မ်ားကို ေတြ႕ၾကံဳ ရတတ္သည္.။ အထူးသျဖင့္ လုပ္စရာရွိသည့္အလုပ္ကို မလုပ္မိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ လုပ္ျပန္ေတာ့လည္း လုပ္ပံုကိုင္ပံု နည္းလမ္းမက် ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ အခက္အခဲအတားအဆီးမ်ား ဆူးေျငာင့္ခလုတ္မ်ား ေပၚေပါက္လာတတ္ေပသည္။ ထို႕အျပင္ ေျပာင္းလဲေနတတ္ ေသာ ျပင္ပပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနမ်ားကလည္း အခက္အခဲ အတားအဆီးမ်ားကို ေပၚေပါက္ ေစႏိုင္ပါေသးသည္။ ျပင္ပ၀န္က်င္း အေျခအေနမ်ားသည္ အသက္ေမြးမႈလုပ္ငန္းတစ္ရပ္ကို ပ်က္သုဥ္း ေစသည္အထိ အင္းအား ျပင္းထန္ႏိုင္ပါသည္။ သို႕ေသာ္ မိမိ၏ ဘ၀ၾကမၼာကို အဆံုးအျဖတ္ေပးသူမွာ မိမိကိုယ္တိုင္သာ ျဖစ္သည္ကို အထူးသတိျပဳရာသည္။ မိမိ၏ တတ္သိကၽြမ္းက်င္မႈႏွင့္ လံုလ၀ီရိယ အားထုတ္မႈတို႕အေပၚ မူတည္ေနေပသည္။

အသက္ေမြးမႈဘ၀ခရီးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေတြ႕ႀကံဳရတတ္ေသာ အခက္အခဲ အတားအဆီးမ်ား၊ ဆူးေျငာင့္ခလုတ္မ်ားႏွင့္ ယင္းတို႕ကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားမွာ ဤသို႕တည္။


ဘ၀ပံုရိပ္ (Image)

ဘ၀ပံုရိပ္ဆိုသည္မွာ မိမိ၏ေျပာပံုဆိုပံု၊ ေနပံုထိုင္ပံုတို႕ကို ဆိုလိုပါသည္။ မိမိ၏ ဘ၀ပံုရိပ္က မိမိ၏ အသက္ေမြးမႈ ဘ၀လမ္းေၾကာင္းတြင္ အခက္အခဲ အတားအဆီးျဖစ္ေနေစပါသလား။ သို႕ဆိုလွ်င္ ပီျပင္ၾကည္လင္ ႏွစ္လိုဖြယ္ရာေကာင္းေသာ ပံုရိပ္ကို ေဖာ္ထုတ္ျခယ္မႈန္းျခင္း ျဖင့္ ယင္းအခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ပါသည္။ ထို႕အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္အားထား ( Self Respect) ျပဳမႈေနထိုင္ရသည္။ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္အားထား (Self-Confidence) ရသည္။ ကိုယ္တာ၀န္ကိုယ္ သိတတ္ေက်ပြန္ ( Self-Responsibility) ရသည္။

ဤသည္မွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တန္ဖိုးထား (self-esteem) တတ္ေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ကုိယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တန္ဖိုးထား မႈသည္မိမိကုိယ္ကို မိမိ ေတြးျမင္ပံု၊ သိရွိနားလည္ပံုတို႕ႏွင့္ အဓိက ဆက္စပ္ေနပါသည္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို “ငါဘယ္သူလဲ၊ ဘာလဲ” အရွိအတိုင္း ျမင္ေအာင္ၾကည့္တတ္ရပါမည္။ ထိုသို႕ ၾကည့္ရႈရာမွ ေတြ႕ရွိရေသာ အျမင္အေပၚ အေျချပဳကာ မိမိ၏ပံုရိပ္ကို ႏွစ္လိုဖြယ္ရာ ေကာင္းေအာင္ ပံုေဖာ္ရသည္။ ထိုကဲ့သို႕ မိမိ၏ ပံုရိပ္ကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္းမွာ မိမိ၏ ဘ၀ႀကီးပြာရာႀကီးပြားေၾကာင္း၊ မိမိကိုယ္ကို မိမိ ယံုၾကည္ အားထားမႈ ရွင္သန္ရာ ရွင္သန္ေၾကာင္း မ်ိဳးေစမ်ားခ်ထားရာ ေရာက္ေပသည္။ ထို႕အျပင္ မိမိကိုယ္ကို မိမိရႈျမင္ေသာ မိမိ၏ အျမင္ႏွင့္ ကိုယ့္အေပၚျမင္ေနၾကေသာ ပတ္၀န္းက်င္၏ အျမင္တို႕အၾကား သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ဆက္စပ္ေပးရာ လည္းေရာက္ေပသည္။

ပီျပင္ႏွစ္လိုဖြယ္ေကာင္းေသာ ပံုရိပ္သည္ အသက္ေမြးမႈခရီးလမ္းတြင္ အရာရာေသာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားအတြက္ အေျခခံအုတ္ျဖစ္ျဖစ္သည္။ ထို႕အျပင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံုေသာ အခက္အခဲမ်ားအတားအဆီးမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ရာတြင္ ထိေရာက္မွန္ကန္ေသာ လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႕ တင္ေပးႏိုင္သည့္ စြမ္းအားလည္းျဖစ္ေပသည္။

ေမာင္ေရေအး (ဟားဗက္တကၠသိုလ္)


အခြင့္အလမ္း ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕၏ အသက္ေမြးမႈ ဘ၀ခရီးလမ္းမ်ား (Careers) သည္ မိုးဆမ္းပန္းမ်ားႏွယ္ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာ ပြင့္လန္းလ်က္ရွိၾကသည္။ အားရဖြယ္ရာ၊ အားက်ဖြယ္ရာပင္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕၏ ေအာင္ျမင္မႈ ခရီးလမ္းေၾကာင္းမ်ား မၿမဲေသာ သေဘာအရ တျဖည္းျဖည္းေမွးမွိန္ သြားသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္မွာ သံေ၀ဂရစရာျဖစ္ေတာ့သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕ ေအာင္ျမင္မႈမွသည္ ရံႈးနိမ့္မႈဆီသို႕ အခ်ိန္ မတန္းေသးဘဲႏွင့္ ခါးသီးဖြယ္ရာ ေကာင္းလွသည္။

တကယ္ဆိုေတာ့လည္း အသက္ေမြးမႈ ဘ၀ခရီးမွန္သမွ် သာယာေျဖာင့္ျဖဴးေခ်ာေမြးသည္ဟူ၍ မရွိပါ။ ေအာင္ျမင္မႈ ပန္းတိုင္အေရာက္ အသက္ေမြးမႈ ဘ၀ခရီး တစ္ေလွ်ာက္မွာ အခက္အခဲအတားအဆီး ဆူးေျငာင့္ခလုတ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနသည္။ အေကြးအေကာက္ အခ်ိဳးအဆစ္ အနိမ့္အျမင့္ အတက္အက်မ်ားလည္း ရွိဘိသည္။ ထို႕အျပင္ အခ်ိဳ႕ေသာ အသက္ေမြးမႈ ဘ၀ခရီးမ်ားမွ တက္လမ္းမရွိဘဲ ထြက္ေပါက္ပိတ္ (dead end) ေနတတ္ေပေသးသည္။

ႀကီးပြားတိုးတက္ ေအာင္ျမင္ေနသူမ်ားကမူ အသက္ေမြးမႈ ဘ၀လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေတြ႕ႀကံဳရတတ္ေသာ အခက္အခဲအတားအဆီးမ်ားကို မည္သို႕ေက်ာ္လႊားရမည္၊ နက္ရိႈင္းမတ္ေစာက္ေသာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးမ်ားကို မည္သို႕ ဖယ္ရွားရမည္ ဆိုသည္တို႕ကို တတ္တိနားလည္သူမ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။